Jak odpowietrzyć solary, zanim instalacja sama się podda

Posted by Adam 12/04/2025

Jak odpowietrzyć solary, gdy układ zaczyna wariować

Co dzieje się, gdy solary się zapowietrzą?

Cisza w miejscu pracy pompy, głośne bulgotanie w rurach lub nagły spadek temperatury w zasobniku. Brzmi znajomo? Właśnie tak zaczynają się kłopoty z zapowietrzoną instalacją solarną. Choć systemy kolektorów słonecznych są zazwyczaj bezobsługowe, to powietrze w układzie może skutecznie sparaliżować ich działanie.

Zapowietrzenie solarów prowadzi do:

  • zatrzymania przepływu czynnika grzewczego (glikolu),

  • nieregularnego działania pompy obiegowej,

  • błędnych odczytów regulatora solarnych, często wskazujących przegrzanie lub brak przepływu,

  • przegrzewania kolektorów, co może skrócić ich żywotność.

Instalacja zaczyna „żyć własnym życiem” – pompa pracuje, ale bez efektu, temperatura w kolektorach sięga 120°C, a bojler pozostaje chłodny. Co więcej, w układzie zaczynają pojawiać się stuki, a ciśnienie spada – to jasny sygnał, że trzeba reagować.

A jeśli ktoś w tym momencie spuszcza glikol na gorącej instalacji? Szykuje sobie naprawdę drogą awarię.

Jak odpowietrzyć solary krok po kroku – instrukcja

Krok 1: Sprawdź pompę obiegową i rotametr
Jeśli rotametr pokazuje brak przepływu, a pompa mimo to działa – powietrze jest niemal pewne. W nowszych układach zamiast rotametru stosuje się wskaźniki elektroniczne lub kontrolki przepływu na regulatorze.

Krok 2: Zlokalizuj odpowietrzniki
Instalacja solarna powinna mieć odpowietrzniki:

  • automatyczne – zwykle przy grupie pompowej lub na szczycie kolektorów,

  • ręczne – np. śrubki odpowietrzające przy rozdzielaczu.

Krok 3: Zatrzymaj pracę układu
Wyłącz pompę, poczekaj aż instalacja wystygnie poniżej 50°C. Odpowietrzanie gorącego układu może być niebezpieczne.

Krok 4: Użyj zaworu serwisowego do odpowietrzenia
Odkręć zawór na najwyższym punkcie instalacji i pozwól powietrzu się wydostać. Jeśli w instalacji jest separator powietrza – uruchom go zgodnie z instrukcją.

Krok 5: Uzupełnij ciśnienie w układzie
Po odpowietrzeniu warto sprawdzić ciśnienie (docelowo: 1,5–2,5 bara w zimnym układzie). Jeśli potrzeba, dolej glikolu przez naczynie wzbiorcze.

Narzędzia i komponenty przydatne w procesie:

Element

Funkcja

Rotametr

Wskazuje przepływ czynnika

Separator powietrza

Usuwa powietrze z układu

Naczynie przeponowe

Stabilizuje ciśnienie w instalacji

Zawór zwrotny

Zabezpiecza przed cofaniem czynnika

Glikol solarowy

Medium grzewcze, uzupełniane po odpowietrzeniu

Odpowietrzanie to nie magia. Ale bez spokoju i znajomości układu – potrafi narobić szkód.

Jakie błędy przy odpowietrzaniu są najczęstsze?

Nie zawsze to powietrze jest problemem. Czasem to brak wiedzy użytkownika.

Błędy techniczne:

  • Brak odpowietrzników w najwyższych punktach układu

  • Źle zamontowany separator powietrza (zbyt nisko względem kolektorów)

  • Błędne ciśnienie startowe naczynia przeponowego – zbyt małe ➜ zasysanie powietrza

Błędy operacyjne:

  • Odpowietrzanie przy gorącej instalacji ➜ ryzyko oparzenia i uszkodzenia pompy

  • Zbyt szybkie spuszczenie glikolu bez kontroli powietrza w obiegu

  • Nieuszczelnione złącza po serwisie ➜ powolne zasysanie powietrza przez nieszczelności

Oznaki złego odpowietrzenia:

  • Pompa uruchamia się i zatrzymuje losowo

  • Wskaźniki temperatur pokazują duże różnice między kolektorem a bojlerem

  • Hałas w rurach (bulgotanie, stuki)

Tu nie chodzi tylko o komfort – źle odpowietrzony układ może zwiększyć zużycie energii i skrócić żywotność pompy.

Czy każdą instalację da się samodzielnie odpowietrzyć?

Zasadnicze pytanie: czy wiesz, co robisz?

Kiedy można działać samodzielnie:

  • Masz dostęp do wszystkich zaworów i odpowietrzników

  • Instalacja jest mała (dom jednorodzinny, bez bufora ciepła)

  • Pompa jest standardowa, nie wymaga programowania

  • Użyto automatycznych zaworów odpowietrzających

Kiedy lepiej wezwać serwis:

  • Brak przepływu mimo prawidłowych odczytów ciśnienia

  • Układ posiada bufor lub współpracuje z kotłem gazowym

  • Potrzebne jest napełnienie glikolem pod ciśnieniem (pompa napełniająca)

  • Masz wątpliwości, czy odpowietrzenie było skuteczne

Pamiętaj: glikol to nie woda. Jego uzupełnienie wymaga odpowiednich proporcji, ciśnienia i sprzętu.

Powiązane treści z bloga:

Jak odpowietrzyć solary – to pytanie, które pojawia się dopiero, gdy coś zaczyna nie działać. I choć sam proces jest prosty, wymaga zrozumienia układu, cierpliwości i… zimnej głowy. Bo jeden nieprzemyślany ruch może zmienić rutynową konserwację w kosztowną naprawę. I właśnie tego warto uniknąć.

ⓘ ARTYKUŁ SPONSOROWANY